Opleiding psychologie

Vind jij het interessant om uit te zoeken waarom mensen zich op een bepaalde wijze gedragen? Wellicht past een opleiding psychologie goed bij je! Tijdens een opleiding psychologie leer je menselijk gedrag niet alleen beter te begrijpen. Ook krijg je scholing in technieken, die helpen om mensen verder te helpen. Denk aan mensen die met een bepaalde angst zitten, mensen die depressief zijn geraakt, enzovoorts. Als psycholoog help jij hen hun leven weer op te pakken! In sommige gevallen zal een duwtje in de rug voldoende zijn. In andere gevallen gaat het om blijvende klachten, waarbij je er als psycholoog alles aan doet om iemand zo gelukkig mogelijk te laten leven. 

In dit artikel lees je meer over de opleidingen om psycholoog te worden. Psycholoog worden kan zowel via het mbo, als via een hogeschool of universiteit. Ook heb je de keuze uit klassikale lessen en een thuisstudie. Handig, wanneer je op latere leeftijd psycholoog wilt worden. Het pad dat je hierbij af dient te leggen vind je op deze pagina!  

Hoe kun je psycholoog worden? 

Psycholoog worden kan op verschillende manieren. Start bijvoorbeeld op mbo niveau en werk jezelf op naar de universiteit! Je kunt ook direct op de universiteit beginnen, wanneer je een vwo diploma hebt. Op de universiteit wordt de bachelor psychologie aangeboden, wat de basis vormt voor een eventuele masteropleiding. Naast de klassikale colleges op het ROC, de hogeschool of een universiteit kun je ook een thuisstudie volgen. 

Wanneer je psycholoog wilt worden dien je rekening te houden met het nut van een BIG-registratie. Een BIG-geregistreerde psycholoog mag namelijk zelf diagnoses stellen. Een psycholoog zonder BIG-registratie mag weliswaar werken als psycholoog, maar dient diagnoses altijd voor te leggen aan een collega met BIG-registratie. Het is voor een dergelijke psycholoog zodoende niet mogelijk om een eigen praktijk te starten. 

Om een psycholoog met BIG-registratie te worden, dien je een speciale BIG/GZ opleiding te volgen. Deze opleiding duurt circa twee jaar. Daarna kun je op zoek gaan naar passende vacatures in de psychologie!

Opleiding psychologie mbo niveau 

Op mbo niveau wordt geen opleiding aangeboden, waarmee je direct kunt starten als psycholoog. Wel vormt mbo psychologie een goede opstap richting het hbo. Met een hbo propedeuse is het vervolgens mogelijk om aan de universitaire opleiding psychologie te beginnen. Een voorbeeld van een opleiding mbo psychologie is onder meer Sociaal Pedagogisch Werker (SPW). Na deze opleiding kun je jezelf onder meer richten op gehandicaptenzorg, woonbegeleiding en het werk als activiteitenbegeleider. Ook biedt het de basis om te beginnen op een hogeschool.  

Psychologie opleiding hogeschool (hbo)

Wanneer je over een havo diploma beschikt of een relevante mbo opleiding hebt afgerond, kun je beginnen aan een psychologie opleiding op het hbo. Er zijn verschillende opleidingen psychologie die op hbo niveau worden aangeboden. Het meest bekende voorbeeld hiervan is Toegepast Psychologie, welke opleiding je onder meer kunt volgen aan de Hogeschool van Leiden en de Hogeschool van Amsterdam. Deze opleiding maakt je nog geen psycholoog, wat wil zeggen dat je niet werkzaam bent als hulpverlener. 

Toegepaste psychologie is niet de enige hbo opleiding in deze richting. Ook een opleiding hbo kinderpsychologie of bijvoorbeeld hbo pedagogiek kan interessant zijn. Bij deze opleidingen ligt de focus op het gedrag van kinderen. Je bestudeert hun gedrag en probeert op basis daarvan te bepalen, wat dit gedrag verklaart. Ook nu ben je niet werkzaam als hulpverlener, maar voornamelijk als onderzoeker. 

Tip: wist je dat je aan een hbo propedeuse, deze behaal je na het eerste jaar, voldoende hebt om te kunnen beginnen aan de universitaire opleiding tot psycholoog? Zo hoef je niet de volledige opleiding af te ronden om psycholoog te worden.  

Psychologie opleiding universiteit (wo) 

Met een vwo diploma of een relevante hbo propedeuse kun je aan de universitaire opleiding psychologie beginnen. Houd er rekening mee, dat deze opleiding erg geliefd is onder studenten. Het betekent dat de meeste universiteiten werken met een numerus fixus. Onder een numerus fixus verstaan we een maximum aan het aantal studenten dat tot de opleiding toegelaten wordt. Je dient je vaak aan het eind van het kalenderjaar in het jaar voordat je wilt beginnen aan te melden voor zo’n opleiding. De opleiding psychologie aan de universiteit duurt normaliter drie jaar. Na deze opleiding heb je een Bachelor of Science (BSc) behaald. Hiermee ben je nog geen psycholoog.  

Master psychologie behalen 

Na het behalen van je Bachelor of Science kun je blijven studeren. Een master psychologie is hierbij het logische vervolg. Deze opleidingen duren een of twee jaar, afhankelijk van de richting die je kiest. Na het behalen van de master psychologie mag je als psycholoog werken, maar kun je nog niet zelfstandig diagnoses stellen. Zoals eerder in dit artikel werd aangehaald, dien je hiervoor BIG-geregistreerd te zijn. Een GZ opleiding is het vervolg op de master psychologie. Deze GZ opleiding, welke ook wel BIG opleiding genoemd wordt, duurt twee jaar. In totaal ben je dus circa zes of zeven jaar aan het studeren, alvorens je zelfstandig een diagnose mag stellen. 

Het feit dat er met een BIG-register gewerkt wordt door psychologen voorkomt dat iedereen zich psycholoog mag en kan noemen. Zo is voor cliënten direct duidelijk welke vooropleiding een psycholoog gevolgd heeft, wanneer deze een diagnose stelt of een advies uitbrengt.  

Voltijd of deeltijd psychologie 

Wanneer je een opleiding psychologie overweegt, kun je deze zowel in voltijd als in deeltijd volgen. Het voordeel van een voltijdopleiding psychologie is dat je het diploma sneller behaald en je volledige focus op deze opleiding kunt leggen. De opleiding is niet eenvoudig, wat het soms lastig maakt om het te combineren met bijvoorbeeld een andere baan of een bestuursfunctie bij je studentenvereniging. 

Een deeltijdopleiding psychologie biedt ten opzichte van een voltijdstudie het voordeel dat je kunt blijven werken. Je volgt de opleiding naast je werk en studeert voor een groot deel in je eigen tijd! Denk aan de avonduren, de weekenden, enzovoorts. Houd er rekening mee dat een deeltijdopleiding psychologie doorgaans anders werkt dan een thuisstudie. Bij een deeltijdstudie volg je nog steeds colleges. Deze colleges worden voornamelijk in de avond aangeboden. 

Cursus of thuisstudie 

Wil je in je eigen tijd een opleiding psychologie volgen? In dat geval biedt onder meer de Open Universiteit een oplossing. Houd er rekening mee, dat je voor deelname aan de zelfstudie van deze instantie minimaal 18 jaar oud moet zijn. Direct na een mbo opleiding aan een thuisstudie beginnen is hierdoor niet mogelijk. Veel mensen zijn nog geen 18 jaar, wanneer zij het mbo verlaten. 

Het voordeel van thuisstudie psychologie is dat je weinig contactmomenten hebt met een begeleider of docent. Je kunt de opleiding op deze wijze goed combineren met je huidige baan, wanneer je psycholoog wilt worden. Bepaal voor jezelf of je de sturing van een begeleider of docent nodig hebt om het tempo in de opleiding te kunnen houden. Mocht je een intensievere begeleiding wensen, dan is een deeltijdstudie doorgaans de beste oplossing.  

Alternatieven voor de Open Universiteit 

Naast de Open Universiteit zijn er verschillende andere instanties die opleidingen psychologie aanbieden. Bekende voorbeelden hiervan zijn NCOI, LOI en NTI. Deze instellingen bieden een breed scala aan opleidingen en cursussen op het gebied van psychologie. In de omschrijving van de verschillende cursussen en thuisstudies vind je welke mogelijkheden je hebt na het behalen van je diploma. Dit kan sterk verschillen per studie en cursus. Houd er rekening mee, dat een dergelijke thuisstudie of cursus vaak niet voldoende is om psycholoog te worden. Hiervoor dien je de opleiding psychologie op universitair niveau te volgen.  

Bachelor psychologie zonder vwo diploma

De opleiding die door de Open Universiteit aangeboden wordt is ook interessant voor mensen die niet de juiste vooropleiding hebben genoten om aan een universitaire opleiding te kunnen beginnen, maar wel over voldoende kennis beschikken om het universitaire niveau aan te kunnen. Denk aan mensen die zijn afgestroomd op het vwo en nu toch een universitaire opleiding willen volgen. Ook wanneer je inmiddels meerdere keren bent uitgeloot bij de loting voor deze studie kan een opleiding aan de Open Universiteit interessant zijn om toch als psycholoog aan de slag te kunnen gaan.  

Psychologie richtingen en studies 

Reeds werden de verschillende paden beschreven, die als basis dienen voor de opleiding psychologie aan de universiteit. Naast deze driejarige bachelor zijn er verschillende specialisaties en alternatieve opleidingen op het gebied van psychologie. Denk bijvoorbeeld aan Toegepaste Psychologie, Kinderpsychologie en Gezondheidspsychologie. Onderstaand vind je meer informatie over deze opleidingen en hetgeen je nodig hebt om de opleiding te kunnen volgen.  

Toegepaste psychologie 

De hbo opleiding Toegepaste Psychologie werd eerder al geïntroduceerd. Een relevante en afgeronde mbo opleiding of een havo diploma volstaan om deze opleiding te kunnen volgen. De opleiding leert je te onderzoeken waarom mensen zich op een bepaalde wijze gedragen. Het doorgronden van het gedrag van mensen komt bij verschillende beroepen van pas. Zelf een dergelijk onderzoek uit kunnen voeren is bijvoorbeeld interessant, wanneer je werkt als beleidsadviseur, coach of als trainer. Ook voor een baan als marktonderzoeker, preventiewerker en toegepaste arbeidspsycholoog vormt de hbo opleiding Toegepaste Psychologie een goede basis. Met een Toegepaste Psychologie propedeuse zou je aan de opleiding psychologie aan de universiteit kunnen beginnen.  

Gezondheidspsychologie (GZ) 

De opleiding Gezondheidspsychologie (GZ) richt zich voornamelijk op psychologische aspecten rondom gezondheid en ziekte. Ook de sociale aspecten komen hierbij aan bod. Deze opleiding wordt onder meer aangeboden door de Open Universiteit. Dit betekent dat je deze opleiding thuis kunt volgen. Ook aan de Universiteit van Leiden wordt een soortgelijke opleiding aangeboden als master psychologie. Het valt hier onder Gezondheids-, Medische en Neuropsychologie. Na het afronden van de opleiding Gezondheidspsychologie (GZ) kun je aan de slag als gezondheidspsycholoog. In veel gevallen betekent dit dat je voornamelijk met ouderen werkt. Zij krijgen immers te maken met een ziekte als Alzheimer en dementie. Deze opleiding is een vervolg op de bachelor psychologie. Direct aan deze master psychologie beginnen is niet mogelijk.  

Kinderpsychologie 

Kinderpsychologie is een opleiding die onder meer geregeld als cursus psychologie aangeboden wordt bij instellingen als NTI, NCOI en LOI. Houd er hierbij rekening mee, dat de cursus gevolgd wordt ter verbreding van je kennis. Na het afronden van de opleiding ben je geen psycholoog. Wel heb je meer verstand van het gedrag van kinderen in verschillende leeftijdscategorieën. Dit maakt het makkelijker om hun gedrag te verklaren, wanneer je regelmatig met kinderen werkt. Denk aan een juf op de basisschool, een kleuterleider op de peuterspeelzaal, enzovoorts. Mocht je willen werken als een kinderpsycholoog, dan dien je hier een opleiding psychologie voor te volgen aan de universiteit met een specialisatie richting kinderpsychologie.  

Veelgestelde vragen over de opleiding psychologie 

Regelmatig worden er vragen gesteld over de opleiding psychologie. Hoe word ik psycholoog? Kan ik ook psycholoog worden als ik momenteel iets heel anders doe? Onderstaand vind je een antwoord op de meest gestelde vragen. Mocht je zelf een vraag hebben over de opleiding psychologie of psycholoog worden, dan kun je deze in de reacties aan ons stellen. We zullen je vraag zo snel mogelijk beantwoorden!

Kun je psycholoog worden op latere leeftijd?

Ook op latere leeftijd kun je psycholoog worden. Volg een deeltijdopleiding, of kies voor een cursus psychologie zonder begeleiding. Zo kun je de opleiding naast je huidige werk volgen.

Welke vakken heb je nodig voor psychologie?

Tijdens de opleiding psychologie aan de universiteit krijg je een breed vakkenpakket aangeboden. Je vindt deze vakken op de website van de universiteit waar je de opleiding volgt.

Welke vooropleiding is er nodig voor psychologie?

Voor psychologie aan de universiteit heb je aan een relevante hbo propedeuse of een vwo diploma voldoende. Hbo psychologie kun je volgen met een afgeronde en relevante mbo opleiding.

Waar kan ik in deeltijd psychologie studeren?

Een opleiding psychologie in deeltijd volgen kan onder meer aan de Universiteit van Leiden en de Open Universiteit. Ook een hbo opleiding Toegepaste Psychologie kun je vaak in deeltijd volgen.

Welke cursus of thuisstudies psychologie zijn er?

Een cursus psychologie kun je in diverse richtingen volgen. Denk aan Toegepaste Psychologie, kinderpsychologie, coaching, enzovoorts.

Meer over psycholoog

• Over het beroep psycholoog
• De opleiding psychologie
• Verschil tussen psycholoog en psychiater
• Vacatures in de psychologie