Een accountant is onmisbaar voor het bedrijfsleven, waardoor dit beroep tot op de dag van vandaag erg populair is. Nog steeds studeren jaarlijks honderden studenten af als accountant, waarbij zij verschillende specialisaties kunnen volgen om zichzelf aantrekkelijker te maken voor de arbeidsmarkt.
Het beroep accountant is al eeuwenoud, zelfs in de Middeleeuwen werkte men met een voorloper van de accountant zoals we die tegenwoordig kennen. Doordat bedrijven voor verschillende zaken een accountantsverklaring nodig hebben, blijft het beroep accountants populair. Er is immers altijd vraag naar mensen die dit beroep beoefenen. Door het grote aantal studenten wat als accountant afstudeert is het aantal beschikbare banen niet altijd even groot.
Wat houdt het beroep accountant in?
Een accountant is een werknemer die jaarrekeningen opmaakt, jaarrekeningen controleert en financiële administraties bijhoudt voor kleine, middelgrote en grote bedrijven. Zeker de grote bedrijven moeten aan het eind van ieder jaar een jaarrekening indienen bij hun aandeelhouders en de fiscus, waarin de bedrijfsresultaten van dat jaar verwerkt zijn. Veel bedrijven hebben zelf de tijd of kennis niet om deze jaarrekening op te maken, waardoor zij dit vaak uitbesteden aan een accountantskantoor. Sommige bedrijven nemen zelf een accountant aan, die vanuit het bedrijf zelf zorgt voor het bijhouden van de administratie.
Nadat je een opleiding tot accountant afgerond hebt mag je nog niet in alle gevallen controles van de jaarrekeningen uitvoeren. Vaak is het zo dat voor het controleren van de jaarrekeningen van bedrijven aan aanvullende eisen moet worden voldaan. Wel kun je met dit beroep jaarrekeningen samenstellen, waarin de prestaties van een bedrijf worden vastgelegd. Denk bijvoorbeeld aan de totale kasstromen binnen de organisatie, een opsplitsing van de inkomsten en uitgaven, enzovoorts. Op basis van deze gegevens wordt het voor de betrokken partijen mogelijk om bepaalde beslissingen te maken. Als een bedrijf op basis van de jaarrekening verlies blijkt te maken, zal het bestuur van de organisatie op zoek gaan naar mogelijkheden om het verlies weg te werken bijvoorbeeld.
Een jaarrekening opstellen brengt de nodige verantwoordelijkheden met zich mee. Belangrijke beslissingen binnen een organisatie worden immers in veel gevallen gebaseerd op de cijfers uit de jaarrekening van een bedrijf. Om te voorkomen dat je als accountant aansprakelijk wordt gesteld voor mogelijke fouten, voeg je altijd een samenstellingsverklaring bij de samengestelde jaarrekening. Hiermee vertel je de lezers van de jaarrekening dat je de jaarrekening wel hebt opgesteld, maar dat deze niet gecontroleerd is. Door de deskundigheid en beroepsvoorschriften is de kans echter groot dan een jaarrekening zonder fouten door accountants kan worden samengesteld voor een organisatie.
Contact met andere partijen
Het beroep accountant wil niet alleen zeggen dat je voortdurend met je neus in de cijfers van een bedrijf hoeft te zitten. Tijdens het opstellen van een jaarrekening werk je namelijk erg veel samen met verschillende andere partijen. Zo zal je een nauw contact moeten hebben met de organisatie waarvoor je de jaarrekening aan het opstellen bent, zal je in veel gevallen geregeld terugvallen op een IT auditor, een belastingadviseur, een advocaat of een actuaris, etc. Bij de meeste grote accountantskantoren zijn deze mensen binnen het accountantskantoor zelf actief.
Doordat je als accountant met verschillende mensen samenwerkt is dit beroep een relatief sociaal beroep, al is het voornamelijk gericht op de administratieve klussen die je zelf uit kunt voeren. Het contact wat je met andere partijen hebt is van verschillende aspecten afhankelijk. Een van deze aspecten is het type accountant wat je bent. Werk je bijvoorbeeld als een openbaar accountant, een internet accountant, een overheidsaccountant of een zogenaamde accountant in business. In het laatste geval oefen je niet per definitie het beroep van een accountant uit binnen een organisatie, maar kun je bijvoorbeeld ook taken van een directeur, controller of administrateur op je nemen. Dit zijn bijvoorbeeld mensen die vanuit hun functie als accountant doorgegroeid zijn naar een andere functie binnen de organisatie.
Verschillende regels voor het beroep accountant
Als je accountant wil worden, moet je aan een aantal belangrijke zaken voldoen. Omdat accountants een grote mate van verantwoording hebben, gelden er een aantal belangrijke regels voor de mensen die dit beroep uitoefenen. Zo zijn er vijf fundamentele beginselen waar iedereen die een functie als accountant bekleed zich aan dient te houden, namelijk: integriteit, objectiviteit, vakbekwaamheid en zorgvuldigheid, vertrouwelijkheid en professionaliteit. In het kort komt dit erop neer dat je als accountant volledig te vertrouwen moet zijn. Je krijgt bij dit beroep vaak geheime en gevoelige informatie in handen, die absoluut niet met anderen gedeeld mag worden.
Daarbij kan het voor de beslissingen van een organisatie erg bepalend zijn als er doelbewust fouten in de jaarrekening van het bedrijf worden opgenomen. Zelfs als je zou stoppen met het uitoefenen van je beroep als accountant blijven deze basisprincipes gelden en mag je in geen geval gevoelige informatie van een organisatie met anderen delen. Een accountant dient altijd zo onafhankelijk mogelijk te werk te gaan en enkel met partijen samen te werken die een correcte en nette financiële administratie bijhouden. Het is vanzelfsprekend in geen geval toegestaan om met partijen samen te werken die illegale activiteiten uitvoeren.
Opleiding tot accountant
Er zijn verschillende opleidingsinstituten die een opleiding voor accountants aanbieden. In totaal kent Nederland acht universiteiten waar deze opleidingen aangeboden wordt. Na het afronden van je opleiding kun je ervoor kiezen om een masteropleiding te volgen, waarbij je jezelf kunt specialiseren in een van de takken van de accountancy. Door het grote aantal accountants wat jaarlijks afstudeert is het vaak sterk aan te raden om je verder te verdiepen in een specifiek onderdeel van de accountancy. Zo maak je jezelf populairder de arbeidsmarkt, waardoor je straks sneller aan een baan zal komen.
Als accountant kun je bijvoorbeeld meer onderzoek doen naar de btw-aangiftes die iedere organisatie per kwartaal moet doen. Net als bij de jaarrekening besteden de meeste bedrijven het indienen van de btw-aangifte uit aan een externe partij: een accountantskantoor. Zeker bij internationale bedrijven kan het opstellen van een btw-aangifte behoorlijk ingewikkeld zijn, doordat zij ook handelen met bedrijven in andere Europese landen. Hier gelden soms andere regels voor, dan wanneer men handelt met een Nederlandse organisatie.