Een schuldhulpverlener is een persoon die particulieren of kleine bedrijven helpt bij het wegwerken van schulden. In het geval van particulieren zal een schuldhulpverlener proberen om namens de particulier te onderhandelen met de schuldeiser, bijvoorbeeld een bank, om op die manier beide partijen tot elkaar te laten komen en hopelijk een overeenkomst te sluiten waarbij binnen een vastgestelde termijn (vaak 36 maanden, oftewel 3 jaar) de schulden worden afgelost.
De hoedanigheid van beide partijen kan uiteen lopen. Zo kunnen er niet alleen financiële conflicten zijn tussen particulieren en bedrijven, maar ook tussen bedrijven onderling, vaak zijn dat dan eenmanszaken die schulden hebben bij andere kleine of grote bedrijven. Als schuldhulpverlener is het jouw taak om de financiële situatie tijdens zo’n conflict in kaart te brengen en in gesprek te gaan met beide partijen en met hen afspraken te maken over de manier waarop de schulden worden afgelost.
Taken van een schuldhulpverlener
Als schuldhulpverlener begeleid je dus schuldenaren die in financiële problemen zitten. De staat van deze situatie verschilt per particulier. Vaak is er al een lang traject van deurwaarders en, mislukte, primaire onderhandelingen tussen schuldeiser en schuldenaar aan voorafgegaan. Het inschakelen van een schuldhulpverlener is daarom ook een van de laatste stappen in het hele proces.
Jij als schuldhulpverlener zult dus cliënten treffen die mogelijk in ernstige financiële problemen zitten; wat er dus niet alleen voor zorgt dat je als financieel consulent voor hen aan de slag gaat, maar dat er ook een sociale aspect aan zit. Logischerwijs kunnen schulden gepaard gaan met niet alleen een aanslag op de portemonnee, maar ook op de gemoedstoestand. Als schuldhulpverlener zul je dus ook deels optreden als personal coach.
Als het ware integreer je in de financiële en persoonlijke situatie van een cliënt. En om die reden zullen naast de primaire werkzaamheden ook secundaire werkzaamheden gevraagd worden. Deze primaire werkzaamheden zijn de vaardigheden die je geleerd krijgt op de hbo-opleiding. Dit is vooral het in kaart brengen van de financiële situatie, de dagelijkse kosten berekenen en een totaalplaatje krijgen van iemands financiële uitgaven.
Je moet je bedenken dat de schulden vaak een oorzaak hebben, en in veel gevallen is dat verlies van een baan of gedrag dat in welke vorm dan ook veel geld kost. Het is dus belangrijk om je vooral te focussen op prioritering van de uitgaven en toename van de inkomsten. Dit laatste doe je door cliënten te begeleiden in het sollicitatieproces en hen aan te laten melden bij instanties die daar in gespecialiseerd zijn, zoals het UWV. Je zult dit tijdens de werkdag met de cliënten bespreken, bij hen thuis of op kantoor.
Als de cliënt wel een baan, en dus inkomsten, heeft, dan is het aan jou de taak om ervoor te zorgen dat deze inkomsten zo efficiënt mogelijk worden ingezet. Prioritering van uitgaven is daarom belangrijk, en het vergt soms een gedragsverandering van de schuldenaar om tot een situatie te komen waarin er meer geld binnenkomt dan eruit gaat en er dus schulden kunnen worden afgelost. Jij begeleidt de cliënt in dit proces van verandering en speelt in op zijn gedragingen.
Instanties en werkgevers
De werkzaamheden van een schuldhulpverlener zijn dus een mengelmoes tussen financiële en sociale. Logisch is dus dat ondersteunende overheidsinstanties, zoals gemeenten, deze taak op zich nemen. Jij, als schuldhulpverlener, kunt dus aan de slag gaan bij een gemeente in Nederland. Vele daarvan zijn ingeschreven bij de NVVK (Nederlandse Vereniging voor Kredietverlening).
Uit naam van een gemeente zul je in die gevallen cliënten helpen om via de weg van minnelijke schuldsanering hen uit de schulden te helpen. Minnelijke schuldsanering is de niet-rechtelijke vorm van schuldsanering en speelt vooral in op de sociale interactie met cliënten om via een directe lijn tussen schuldenaar en schuldeiser tot een oplossing te komen.
Een stap verder is de Wet schuldsanering natuurlijke personen (Wsnp). Dit is de rechtelijke weg van schuldsanering en is de laatste stap om schuldsanering via de rechter af te dwingen. En ook een situatie waarin de schuldenaar en schuldeiser verplicht zijn om met elkaar tot een oplossing te komen. Hieraan zijn echter strenge voorwaarden verbonden en om die reden is het dan ook aan jou, als schuldhulpverlener, om deze situatie te vermijden en ervoor te zorgen dat via minnelijke schuldsanering er een oplossing kan komen.
Naast gemeenten kun je ook gaan werken voor commerciële bedrijven die schuldhulpverlening als dienst hebben. Je zult hierbij als financieel consulent aan de slag gaan, en in feite dezelfde werkzaamheden verrichten als die je bij een gemeente zou verrichten: degene die je leert tijdens de hbo-opleiding.
Behalve met de cliënt, ga je ook samenwerken met andere personen. Denk hierbij aan financieel adviseurs, met wie je de strategie van handelen overlegt, of curatoren in het geval er een faillissement is aangevraagd. Verder zijn er de financiële woordvoerders die namens de schuldeiser met jou onderhandelen.
Uiteindelijk kun je ook in aanraking komen met bewindvoerders, de personen die jouw taken overnemen na het rechterlijk aanvragen van de schuldsanering. In het positieve geval kom je juist in aanraking met een budgetcoach. Deze zal, als alle schulden zijn afgelost, de cliënt nog een lange tijd bijstaan en ondersteunen met de dagelijkse uitgaven.
Opleiding tot schuldhulpverlener
Een opleiding die goed aansluit bij de werkzaamheden van een schuldhulpverlener is de hbo-opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening. Dit is een opleiding die je kunt volgen aan hogescholen die verspreid zijn over heel Nederland. Ook zijn er particuliere onderwijsinstellingen die deze opleiding aanbieden, bijvoorbeeld de LOI en het NTI. Vaak is de bachelor van deze opleiding een voltijdstudie van 4 jaar, die eventueel aangevuld kan worden met een master.
Salaris van een schuldhulpverlener
Net als vele andere branches en beroepen kan het salaris van een schuldhulpverlener per persoon verschillen. Dit komt niet alleen doordat verschillende werkgevers een ander bedrag uitkeren, maar ook omdat aanvullende kennis, bijvoorbeeld opgedaan uit extra cursussen of doorstuderen, invloed heeft op het salaris. Tevens geldt dat er verschil kan zitten in het salaris van beoefende en beginnende schuldhulpverleners. Als indicatie kan een bruto maandsalaris van 2000 tot 4000 euro gegeven worden (vertaald naar fulltime).
Is schuldhulpverlener iets voor mij?
Duidelijk is dat schuldhulpverlening niet alleen een financiële kant heeft, maar ook een sociale. Deze combinatie van beide factoren krijg je aangeleerd tijdens de hbo-opleiding of cursus schuldhulpverlening, en over het algemeen kan dus gezegd worden dat de te verrichte werkzaamheden overeenkomen met de studie. Op die manier is de studie een goede indicator om te kijken of de functie bij jou past.
Als schuldhulpverlener zul je integreren in de financiële en persoonlijke situatie van een cliënt en om die reden is het ook belangrijk om privé en zakelijk gescheiden te houden. Uiteraard zul je jezelf daarin trainen, zowel tijdens de opleiding als in de praktijk. Essentieel is om jezelf te beschermen tegen de eventuele stress die een functie als schuldhulpverlener met zich mee kan brengen.
De vervelende situaties waarmee je in aanraking kan komen, kunnen echter ook de mogelijkheid zijn om juist jouw sociale capaciteiten optimaal in te zetten en jouw financiële kennis ermee te combineren, om op die manier mensen te helpen die in een benarde positie zitten.
Persoonstype van een schuldhulpverlener
DISC-type
Wil jij graag weten of je wel het juiste DISC-type bent voor het beroep schuldhulpverlener? Houd er rekening mee dat sommige van deze aspecten, zoals Enneagram type, DISC kleur en MBTI type, subjectief en niet specifiek voor elk beroep zijn.
Groen (Stabiliteit - S):
Kenmerken: Geduldig, betrouwbaar, praktisch, behulpzaam.
Geschikt voor beroepen die stabiliteit, consistentie en een zorgzame houding vereisen. Bijvoorbeeld: verpleegkundige, administratief medewerker, klantenservice, maatschappelijk werker, HR-medewerker.
Blauw (Conformisme - C):
Kenmerken: Nauwkeurig, analytisch, systematisch, diplomatiek.
Geschikt voor beroepen waarin aandacht voor detail, nauwkeurigheid en analytisch denken belangrijk zijn. Bijvoorbeeld: accountant, ingenieur, programmeur, wetenschapper, data-analist.
Het is belangrijk om op te merken dat hoewel bepaalde DISC-kleuren kunnen corresponderen met kenmerken die nuttig zijn in bepaalde beroepen, individuen met een verscheidenheid aan DISC-typen succesvol kunnen zijn in allerlei soorten werk. DISC is meer een hulpmiddel voor zelfbewustzijn en teamdynamiek, en minder een strikte richtlijn voor beroepskeuze.
Weet je niet zeker wat voor DISC-type jij bent, doe dan een DISC persoonlijkheidstest!
Enneagram Type
Of wil jij juist graag weten of je wel het ideale Enneagram-type bent voor het beroep schuldhulpverlener?
Type 2 - De Helper:
Kenmerken: Zorgzaam, interpersoonlijk georiënteerd, behulpzaam.
Geschikt voor beroepen waarin zorg en ondersteuning centraal staan. Bijvoorbeeld: verpleegkundige, leraar, klantenservice, maatschappelijk werker.
Type 6 - De Loyalist:
Kenmerken: Betrouwbaar, hardwerkend, veiligheidsbewust.
Geschikt voor beroepen die stabiliteit en betrouwbaarheid vereisen. Bijvoorbeeld: systeembeheerder, HR-manager, politieagent, administratief medewerker.
Hoewel bepaalde Enneagramtypes goed passen bij sommige banen of beroepen, kan iedereen met elk Enneagramtype in veel verschillende beroepen succes hebben. Het Enneagram helpt vooral bij zelfkennis en kan je daarbij helpen bij kiezen van een baan.
Weet je niet zeker wat voor Enneagram-type jij bent, doe dan een Enneagram test!
MBTI Type
Ook als je wil weten of jij wel het MBTI-type bent voor het beroep schuldhulpverlener vind je hier!
INFJ (Advocaat):
Kenmerken: Idealistisch, empathisch, visionair.
Geschikt voor rollen in counseling, gezondheidszorg, onderwijs.
ISFJ (Verdediger):
Kenmerken: Beschermend, toegewijd, warm.
Geschikt voor verpleegkunde, onderwijs, sociaal werk.
Het is belangrijk om te onthouden dat MBTI-persoonlijkheidstypen algemene richtlijnen zijn en dat individuen van elk type succesvol kunnen zijn in een breed scala aan beroepen. Persoonlijke interesses, vaardigheden en andere factoren spelen ook een grote rol bij het kiezen van een carrière.
Weet je niet zeker wat voor MBTI-type jij bent, doe dan een MBTI test!
Vacatures als schuldhulpverlener
Je kunt dus als schuldhulpverlener aan de slag bij zowel overheidsinstanties als commerciële bedrijven. Bij beide zul je er zeker van zijn dat je jouw vaardigheden en capaciteiten veelvuldig in kunt zetten om mensen te helpen en hen financieel weer op de rails te krijgen. Spreekt deze diversiteit jou aan? Raadpleeg dan zeker de vacatures.
Veelgestelde vragen
Een schuldhulpverlener helpt mensen die te maken hebben met financiële problemen en schulden. Dit werk omvat het analyseren van de financiële situatie van cliënten, het bieden van advies en ondersteuning, het opstellen van afbetalingsplannen, en het onderhandelen met schuldeisers. Het doel is om cliënten te helpen hun schulden te beheren en te werken naar een schuldenvrije toekomst.
Belangrijke vaardigheden voor een schuldhulpverlener zijn onder andere sterke communicatieve vaardigheden, empathie, geduld, goede organisatorische vaardigheden, en een grondige kennis van financiële wetgeving en schuldbemiddeling. Probleemoplossend vermogen en het kunnen omgaan met stressvolle situaties zijn ook essentieel.
Om schuldhulpverlener te worden, is vaak een relevante HBO-opleiding nodig, zoals Sociaal Juridische Dienstverlening (SJD) of Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (MWD). Ook zijn er specifieke cursussen en trainingen op het gebied van schuldhulpverlening beschikbaar.
Schuldhulpverleners werken met een diversiteit aan cliënten die om verschillende redenen in financiële problemen zijn geraakt. Dit kan variëren van individuen die te maken hebben met tijdelijke financiële tegenslagen tot mensen die langdurig in de schulden zitten. De hulp is zowel gericht op praktische oplossingen als op het ondersteunen van cliënten bij het maken van duurzame veranderingen in hun financieel gedrag.
Het werk als schuldhulpverlener kan uitdagend zijn vanwege de complexiteit van de financiële problemen en de emotionele impact op cliënten. Echter, het biedt ook veel voldoening doordat je mensen helpt hun financiële situatie te stabiliseren en bijdraagt aan het verbeteren van hun levenskwaliteit. Het zien van positieve veranderingen en het helpen van cliënten bij het bereiken van financiële stabiliteit zijn belangrijke beloningen in dit beroep.