Wellicht heb je er nooit eerder van gehoord, het beroep aankondiger. Toch was het beroep van een aankondiger zeker vroeger behoorlijk populair! Helaas was er per stad of dorp maar een aankondiger actief, waardoor het aantal vacatures voor dit beroep beperkt bleef.
Een aankondiger is een andere benaming voor het beroep stadsomroeper, wat wellicht bekender in de oren klinkt. Vroeger verkondigde een stadsomroeper het laatste en belangrijkste nieuws in de stad. Dit gebeurde voornamelijk in de tijd dat er nog geen kranten en tijdschriften werden gedrukt, waardoor mensen veel moeilijker op de hoogte konden blijven van het nieuws. Vaak ging het om mededelingen van het stadsbestuur en om aanbiedingen van de lokale middenstanders uit de stad of het dorp. Tegenwoordig is het beroep van een aankondiger steeds overbodiger geworden, met de komst van het internet en de televisie. Nu is een stadsomroeper vaak nog uit traditie actief, op speciale gelegenheden en feestdagen.
België beschikt nog steeds over aankondigers
Hoewel het werk van een aankondiger steeds minder noodzakelijk is geworden, beschikt België nog steeds over actieve stadsomroepers in verschillende steden en gemeentes. Het belangrijkste voorbeeld hiervan is de aankondiger van Gent. Waar men in Nederland ook vaak het woord aankondiger gebruikte voor een stadsomroeper, deed men dat in België met het woord bellemannen. Deze naam werd niet geheel toevallig gekozen, want de aankondigers liepen met hun bel door de stad of gemeente om hun aanwezigheid kenbaar te maken aan de bewoners. Mensen kwamen na het horen van de bel naar buiten toe om de mededelingen van een aankondiger aan te horen.
Een grappig detail over het beroep van een aankondiger in België is het feit, dat er nog ieder jaar een Belgisch Kampioenschap Belleman wordt gehouden. De meest succesvolle aankondiger is Joris Goens uit Veurne, die al zes keer kampioen wist te worden.
Het beroep aankondiger in Nederland
Ook in Nederland zijn er nog steeds aankondigers actief. Het aantal stadsomroepers in Nederland ligt op circa 26, die allen zijn aangesloten bij de organisatie “Eerste Vereniging Stads- en Dorpsomroepers Nederland” (E.V.S.D.O.N.). Veel van deze leden komen eens in de zoveel tijd bij elkaar voor het Nederlands kampioenschap stadsomroeper. Ook Nederland heeft een succesvolle stadsomroeper, in de naam van Henk van den Nieuwenhuizen (beter bekend als Hein de Roeper). Hij wist vier jaar achter elkaar kampioen te worden, maar zag in 2011 een einde aan zijn zegereeks komen toen Peter Vader uit Zwolle won.
Naast het Nederlands kampioenschap voor de beste stadsomroeper, komen veel van deze aankondigers elkaar tegen tijdens zogenaamde concoursen. Het merendeel van deze concoursen is bedoeld om een aloude traditie in stand te houden. Toch zijn er in Nederland nog steeds een aantal actieve stadsomroepers, die bij speciale gelegenheden mededelingen van het stadsbestuur aan bewoners en toeristen verkondigen.
Actieve aankondigers binnen Nederland
In de provincie Groningen zijn de aankondigers nog in twee plaatsen actief. Het kleine stadje Appingedam heeft een stadsomroeper, die op basis van een vrijwilligerscontract is aangesteld door het plaatselijke VVV-kantoor. Ook Winschoten beschikt over een actieve stadsomroeper, die bij de Groenmarkt en tijdens de Open Monumentendag actief is in deze plaats.
Groningen is vanzelfsprekend niet de enige provincie met actieve stadsomroepers. Ook in het Drentse Meppel, in het Twentse Ootmarsum en Zwolle is een aankondiger actief tijdens verschillende grote evenementen in deze plaatsen. Opvallend is dat de stadsomroeper van Zwolle officieel door de burgemeester van deze stad is aangesteld. Naast een volwassen aankondiger beschikt Zwolle ook over een jeugdstadsomroeper, die in 2009 voor het eerst werd aangesteld. Er is zelfs een stadsomroepers- en dorpsomroepersmuseum in de stad te vinden.
De provincie Gelderland is de provincie met het grootste aantal actieve dorpsomroepers. Als je dus als dorpsomroeper aan de slag wilt, kun je het beste zoeken naar vacatures voor aankondigers in deze provincie. Steden die in deze provincie een eigen stadsomroeper hebben zijn onder meer Winterswijk, Alphen aan de Maas, Ede, Hattem, Elburg en Harderwijk. De aankondiger van de laatstgenoemde stad is niet alleen in Nederland actief, maar ook in verschillende Duitse en Engelse steden. In Duitsland en Engeland probeert hij mensen bekend te maken met het Nederlandse Harderwijk.
In het westelijke deel van Nederland zijn minder aankondigers actief. Wel werd de eerste vrouwelijke aankondiger in dit deel van Nederland aangesteld, namelijk in de naam van Darja de Caluwé als stadsomroepster van Dordrecht. Ook in Capelle aan den IJssel kent men een vrouwelijke aankondigster. Zij heeft Lydia van de Ruit.
Zelf aan de slag als stadsomroeper in Nederland?
Voor het beroep van een aankondiger of stadsomroeper hoef je geen opleiding te volgen, je verkondigt immers enkel het nieuws van het stadsbestuur. Tegenwoordig is het zelfs zo dat een aankondiger enkel nog informatie over activiteiten verkondigt in de steden en dorpen. Houd er rekening mee dat het beroep van een aankondiger behoorlijk zwaar kan zijn voor je stem, zeker als je dit nooit eerder hebt gedaan. In je eerste dagen als stadsomroeper kan dit beroep daarom behoorlijk zwaar vallen.
Doordat er in Nederland nog maar weinig actieve stadsomroepers zijn, kan het behoorlijk lastig zijn om vacatures voor het werk als stadsomroeper te vinden. Daarbij geven veel steden en gemeentes de voorkeur aan een aankondiger die uit de stad of de gemeente zelf komt. Vaak wordt er immers met een accent gesproken, zoals men dat vroeger ook deed bij boodschappen voor de plaatselijke bevolking.
Vacatures voor aankondigers
Wanneer je vacatures voor het beroep van een aankondiger zoekt, kun je dit zowel online doen als in een plaatselijke krant. Vaak worden de vacatures door VVV-kantoren of stadsbesturen geplaatst. Zoals eerder besproken geven zij vaak de voorkeur aan iemand uit de omgeving van een stad of dorp, waardoor advertenties voor vacatures vaak in lokale krantjes en tijdschriften worden gepubliceerd.
Mocht je niet direct een vacature kunnen vinden voor het beroep van een aankondiger bij jou in de buurt, dan kun je ook contact opnemen met het VVV-kantoor in de stad. Hier kun je een open sollicitatie indienen voor een aankondiger. Houd er rekening mee dat het beroep van aankondigers vaak niet betaald is.