Er zijn verschillende vormen van schuldhulpverlening, ze zijn allemaal bedoeld om mensen met financiële problemen te helpen. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen schuldregeling in het minnelijk traject, wettelijke schuldregeling, budgetbeheer en crisisbemiddeling. Er zijn verschillende beroepen binnen de schuldhulpverlening mogelijk. Hiervoor kies je de juiste opleiding, zodat je goed voorbereid aan het werk gaat.
Beroep schuldhulpverlener
Schuldhulpverlening is bedoeld voor mensen die zelf niet in staat zijn hun problematische schulden af te lossen. Schuldhulpverlening wordt aangevraagd via de gemeente of het Juridisch Loket. Wettelijke schuldsanering (WSNP) kan alleen worden toegewezen door de kantonrechter.
De schuldhulpverlener inventariseert de schulden en onderhandelt met schuldeisers. Vervolgens wordt een schuldenregeling opgezet, ook wel het minnelijk traject genoemd. Heeft dit onvoldoende effect, dan kan de schuldhulpverlening doorverwijzen naar een traject van wettelijke schuldsanering.
Buiten deze hoofdtaken om onderhoudt de schuldhulpverlener contact met zijn cliënten, schuldeisers en instanties. Ook maakt de schuldhulpverlener een berekening van het vrij te laten bedrag, zodat de schuldenaar maandelijks kan rondkomen.
De schuldhulpverlener is werkzaam bij een gemeente, kredietbank, financiële dienstverlener of als zelfstandige schuldhulpverlener.
Opleiding tot schuldhulpverlener
Voor het uitoefenen van het beroep schuldhulpverlener zijn verschillende opleidingen of cursussen schuldhulpverlening mogelijk. De hbo-opleiding sociaal juridische dienstverlening is de meest logische keuze, deze volg je aan een van de hogescholen. Ook is het mogelijk een cursus of opleiding op mbo-niveau te volgen via een onderwijsinstituut.
De opleiding schuldhulpverlener bestaat uit 3 modules, te weten SHV 1, SHV 2 en SHV 3. Afhankelijk van de opleiding worden deze modules apart of tegelijkertijd aangeboden. De opleiding wordt afgesloten met het examen schuldhulpverlener. Na het behalen van het diploma ben je in staat om als zelfstandige schuldhulpverlener of in loondienst aan de slag te gaan. Het volgen van een vervolgopleiding behoort tot de mogelijkheden.
Beroep budgetcoach
Bij een onbalans tussen inkomsten en uitgaven is de budgetcoach de aangewezen persoon voor hulp. De budgetcoach maakt een duidelijk overzicht van alle inkomsten en uitgaven en bekijkt de aanwezige betalingsachterstanden of schulden. Hierbij is er geen sprake van problematische schulden, in dit geval kan de schuldhulpverlening betere hulp bieden. Om meer inkomen te creëren bekijkt de budgetcoach of er recht is op toeslagen of belastingteruggave.
Het beroep budgetcoach is ontstaan vanuit de schuldhulpverlening. Veel budgetcoaches werken zelfstandig, maar ook in loondienst bij een gespecialiseerd bureau.
Opleiding budgetcoach
De budgetcoach heeft een goed financieel inzicht en volgt een passende opleiding. Er bestaan verschillende opleidingen en cursussen, te volgen via een opleidingsinstituut of via praktijkgericht onderwijs. De cursus of opleiding budgetcoach is te volgen op mbo-niveau, daarnaast is het mogelijk te kiezen voor de hbo-opleiding budgetcoach. Een vooropleiding is niet altijd vereist.
De opleiding of cursus budgetcoach behandelt alles wat je moet weten om dit beroep uit te oefenen. Na het voltooien van de opleiding ontvang je een certificaat of diploma. Hiermee is het mogelijk om direct aan de slag te gaan als professioneel budgetcoach. Een goede vervolgopleiding is de mbo-opleiding assistent accountant of schuldhulpverlener.
Beroep bewindvoerder
De bewindvoerder neemt financiële beslissingen voor mensen die onder bewind staan. Vaak gaat het hier om mensen die geestelijk niet in staat zijn hun financiën te beheren, maar ook wanneer de cliënt betalingsachterstanden of schulden heeft. De wettelijke schuldsanering of WSNP duurt doorgaans 3 jaar, tijdens deze periode controleert de bewindvoerder of de cliënt zich houdt aan de gemaakte afspraken. Daarnaast legt de bewindvoerder verantwoording af bij de kantonrechter.
De bewindvoerder werkt als zelfstandige of bij een bewindvoeringsbureau. De professionele bewindvoerder moet voldoen aan bepaalde kwaliteitseisen, waaronder het in het bezit hebben van een relevant diploma.
Opleiding of cursus bewindvoerder
Kies voor een cursus, training of opleiding bewindvoerder, te volgen op hbo-niveau. De opleiding behandelt alle lesstof die nodig is voor het uitoefenen van het beroep bewindvoerder. Hierbij heb je de keuze uit de basisopleiding beschermingsbewind of de verdiepingsstudie bewindvoerder. De Post hbo-opleiding beschermingsbewindvoerder en beheer heeft een studieduur van enkele dagen tot enkele maanden. Dankzij deze opleiding voldoe je aan de eisen zoals die gelden in het besluit kwaliteitseisen curatoren beschermingsbewindvoerders en mentoren. Hiermee ben je in de gelegenheid tot het verplicht aansluiten bij een brancheorganisatie, wat nodig is wanneer je aan de slag gaat als WSNP-bewindvoerder.
Om op de hoogte te blijven van alles omtrent bewindvoering, is er een ruim aanbod aan vervolgopleidingen en verdiepingscursussen.
Overige beroepen in de schuldhulpverlening
Niet ieder beroep heeft direct met schuldhulpverlening te maken, maar heeft wel een gedeeltelijke overlap. Hierbij gaat het om de volgende beroepen:
Budgetbeheerder: beheert het geld van cliënten vrijwillig of verplicht, vaak aangevraagd door de gemeente of een instantie. Geeft ondersteuning op het gebied van financiën, dit beroep lijkt veel op de budgetcoach.
Curator: beheert bezittingen van een natuurlijk persoon of rechtspersoon. De curator wordt door de rechter aangesteld, de cliënt is failliet verklaard. Alleen de curator mag bij faillissement over het vermogen beslissen.
Mentor: neemt beslissingen over de verzorging en begeleiding van de cliënt. Het gaat hierbij om beslissingen op persoonlijk vlak, niet op financieel vlak.